مراحل تولید یک محصول و ویژگیهای آن:
از زمانی که یک ایده در ذهن یک نفر شکل میگیرد تا زمانی که تبدیل به محصول شود وارد بازار شود، مراحل مختلفی را طی میکند. از جمله طراحی محصول، تامین مواد اولیه، تولید محصول، برنامه تولید، فرایندهای تولید، فرایندهای تحلیلی، فرآیند تهویه، کنترل تولید و کنترل کیفیت، تجاریسازی، حمل و نقل و مراحل دیگر؛ که برای این موارد نیاز به تبحر و تجربه و دانش میباشد. اغلب افرادی که ایدهای را در ذهن دارند متاسفانه به پیچیدگی این مراحل توجهی نمیکنند و برای همین معمولاً ایدهها شکست میخورند. بنابراین فناوریار شرکتی است که در ساخت و تولید ایده تا فرآیند تجاری سازی شرکتهای استارتاپی را یاری میکند. طراحی محصول تعیین جات طرح یک محصول اولین موردی هست که باید به آن توجه کرد. این طرح باید مفید بودن و غیر مفید بودن محصول را نشان دهد و باید طرح محصول نهایی شود. در بحث بستهبندی نیز در این مورد باید در نظر گرفته شود. دارا بودن بسته بندی جذب و کنجکاوی و علاقه مشتری را به محصول بیشتر میکند و در بازاریابی بسیار موثر است.
تأمین مواد اولیه:
تأمین مواد اولیه به نوع محصولی که تولید میشود بستگی دارد. مواد اولیه را میتوان از منابع محلی و از کشورهای دیگر خریداری و تهیه کرد. مواد اولیه محلی در درجه اول از طبیعت تامین میشود. مانند معادن، مزارع، شیلات و غیره. مواد اولیه وارداتی را میتوان به صورت عمده از سایر شرکتهای بازرگانی مانند مواد شیمیایی قطعات ابزار قطعات الکترونیکی و غیر خریداری کرد. مراحل سفارش دادن تولید مربوط به تقاضای محصول نهایی و تأمین تولیدکنندگان است که یکی از مراحل کلیدی در چرخه تولید ثبت سفارش برای تولید تعداد معینی از محصولات است.
بهرهوری از این چرخه تولید بدون یک فرایند ساده سفارش ساده که عوامل سختی بالقوه مانند تعداد فعلی سهام حجم فروش و روند آینده را در نظر بگیرد میتواند به راحتی خدشهدار شود.
برنامه تولید:
پس از ثبت سفارش تولید باید به گونهای برنامهریزی شود که امکانات تولید شرکت را به بهترین شکل انجام دهد و به حداکثر برسانند. محصولات تولید شده در زمان مشخص و تعیین شده به شرکت اجازه میدهد تا تقاضای تولید شده در فرآیند سفارش را برآورده کند.
فرایندهای تولید:
فرآوری مواد اولیه به نوع محصولی که قرار تولید بشه بستگی دارد که فرآیند تولید وجود دارد که بسته به ماهیت محصول تولید مورد استفاده قرار میگیرد از جمله فرایند تحلیلی، فرایند مصنوعی، فرآیند تهویه.
فرایند تحلیلی:
فرایند تحلیلی شامل تجزیه مواد اولیه به قطعات کوچک در اصل برای مثال پردازش غذاهای مختلف حفظ شده و با ماندگاری بالا مانند گوشت هاداگ و سایر مواد غذایی
فرایند مصنوعی:
این فرایند شامل مونتاژ قطعات آماده برای استفاده از مخلوط مواد است مانند ساخت اتومبیل سرهم کردن قطعات و چیدمان و سر هم کردن قطعات یک دستگاه
فرایند تهوبه:
در فرآیند تهویه مواد اولیه از نظر شکل اصلاح میشوند تا بتوان از آنها برای اهداف دیگر نیز استفاده کرد مانند فرآوری سنگ مرمر که تغییر شکل پیدا میکند صاف میشود صیقل پیدا میکند و به عنوان کاشی استفاده میشود.
تولید و کنترل کیفیت:
تولید و کنترل کیفیت متضمن این است که این محصول کیفیتی مانند محصولات تولید شده مشابه دارد. وجود نیروهای کنترلکننده آموزش دیده در هر مرحله از فرایند های تولید این اطمینان را ایجاد می کند که محصولات تحت کنترل کیفیت قرار میگیرند و استانداردهای شرکت را برآورده میکند.
تجاریسازی:
تجاریسازی شامل نهایی کردن محصول و آماده کردن آن برای بازار و بازاریابی و اینکه توزیع محصولات نهایی برای مصرفکنندگان است موفقیت در بازاریابی به کیفیت محصولات قیمت مورد درخواست تبلیغات بازاریابی و فاکتورهای دیگری نیز بستگی دارد حمل و نقل در بخش حمل و نقل شامل مرحله نهایی میشود که محصول برای ارسال به مکان های مختلف فیزیکی و جغرافیایی مانند انبارها توزیع کنندگان و پخش کنندگان خرده فروشان آماده میشود در این مرحله باید انتظار مشتری بیشتر از هر زمان دیگری برآورده شود و این شامل کمترین تاخیر در انتقال محصول و ارسال آن از کارخانه به کاربر نهایی است . در صورتی که سفارش لغو شود و یا تاخیر در پرداخت صورت گیرد می تواند تمام تلاشها را برای کارایی چرخه تولید تضعیف کند
طراحی و توسعه محصول:
طراحی و برنامهریزی محصول حاصل انجام فعالیتهایی است که هدف از انجام آنها تعیین ویژگیهای محصولی است که توسط یک واحد تولیدی ارائه میشود. این فرایند شامل جمعآوری اطلاعات از نیازهای مشتری، تعیین نتایج پژوهشهای واحد R&D و تحقیق و توسعه، مشخص نمودن دوره عمر محصول است. عوامل عمده در تولید محصول سیاستهای سازمان، قیمت فروش، رقابت، کاربرد آن محصول و غیره است. طراحی و برنامهریزی محصول از وظایف مدیر تولید است و در واقع هماهنگی بین بخشهای بازاریابی و تولید است که در بخش بازاریابی خصوصیات عمومی محصول تعیین میشود و باید مشخصات طوری تعیین شود که خصوصیات عمومی به صورت موثر و کارا و اثربخش باشد. به دلیل رقابت در داخل و خارج یک صنعت و تغییر سلایق و گرایشها و یا تغییرات در مسائل سیاسی، اقتصادی و بحث محدودیت منابع همیشه نیاز به طراحی محصول در یک مجموعه تولیدی است. برای اینکه بفهمیم یک محصول چه چیزهایی نیاز دارد ابتدا باید یک تعریفی از محصول داشته باشیم. محصول را میتوان از جنبهای مختلفی از لحاظ اجتماعی، اقتصادی، فنی و غیره مورد شناسایی قرار داد که این جنبهها شامل خصوصیات فیزیکی و کاربرد آنها، سطح کیفیت و مصرفکنندگان و تاریخ مصرف و تاریخچه مصرف محصول، روشهای ساخت، نقشههای اولیه، نقشههای فنی، مواد اولیه، سازمانهای حمایتکننده، رقبا، کالاهای مشابه و جانشین و مکمل و کیفیت هر یک از آنها فصلی بودن و یا نبودن محصول است. مورد بعدی دوره عمر بک محصول است. هر محصول و یا خدمتی یک دوره عمر دارد. این تئوری نشان میدهد که یک محصول یا خدمت برای مدت مشخصی در بازار میماند و در این دوره از مراحل معرفی، بلوغ، اشباع و نهایتاً نزول میگذرد.
مرحله معرفی:
مصرفکنندگان و خریداران در مرحله اول اقبال زیادی به مصرف کالاهای ناشناخته نشان نمیدهند و به دلایل زیادی در این مرحله سود در پایینترین سطح خود قرار میگیرد. برای برخی از اقلام علی الخصوص اقلام مصرفی تبلیغات زیادی مورد نیاز است و شرکت مجبور است که به خردهفروشان تخفیفهای زیادی بدهد. در این مرحله بهعلت بالا بودن هزینهها، ضرر و زیان در این مرحله بسیار بالاست و خیلی از کالاها در این مرحله با شکست روبرو می شوندغ و اما راز موفقیت در این مرحله تحقیق و توسعه، مهارت مهندسی در تولید محصول، مهارت در آزمایش و معرفی محصول است.
مرحله رشد:
اگر محصول مرحله اول یعنی معرفی را با موفقیت پشت سر بگذارد، مرحله رشد با سرعت بیشتری پیش میرود.
مرحله بلوغ:
در این مرحله رقابت به نحو محسوسی است و با مشاهده موفقیت محصول، رقبا شروع به داخل شدن در این بازار می کنند که در انتهای مرحله، نرخ رشد کل بازار رو به کاهش میگذارد، زیرا جذابیت محصول در بازار کاسته شده و نرخ رشد محصول شرکت اصلی شروع به تنزل میکند.
مرحله اشباع:
در این مرحله تقاضا برای محصول رو به کاهش است و برای مدتی بازار از این محصول استفاده میکند در این مرحله به خاطر افزایش تولید توسط رقبا عرضه نسبت به تقاضا افزایش پیدا میکند و فروش شرکت کم میشود.
مرحله نزول:
در این مرحله فروش با شدت بیشتری کاهش پیدا میکند و کالاهای جدید تمایل مشتریان را نسبت به خرید این محصول از بین میبرد.
مهندسی محصول:
مهندسی محصول فرایندی است که به منظور طراحی اولیه برای طراحی مجدد یک محصول انجام میشود که این محصول باید خصوصیاتی شامل برآورده کردن انتظارات مشتری، اقتصادی بودن و با کیفیت بودن داشته باشد؛ حاصل طراحی محصول، طرح محصول پیشنهادی است که به صورت مجموعهای از نقشههای قطعات و اجزا ارائه میگردد.
آنالیز ارزش:
در مرحله ارزیابی مهندسی معکوس فعالیتی وجود دارد که تحلیل ارزش نامیده میشود. و توسط کارشناسان قسمت تولید کنترل کیفیت خرید و برخی دیگر از قسمتها به انجام میرسد که این گروه محصول را از نقطهنظر ساخت به دقت بررسی میکند و تغییراتی را ایجاد میکند که ممکن است ساخت محصول را آسانتر و به صرفه تر بکند. آنها قطعه به قطعه محصول را بررسی میکنند و نیازها و فرایندهای هر مورد را براساس یکسری استانداردها تعیین میکنند.
مراحل تولید برای ایجاد یک محصول:
برای مشخص کردن مراحل تولید ایجاد یک محصول ابتدا باید به مفهوم محصول بپردازیم آنجایی که ایده ابتدایی محصول شروع به ایجاد و توسعه میکند نحوه استفاده و نوع استفاده از آن محصول باید در نظر گرفته شود. در این مرحله میتوان متنها و یادداشتهایی را فراهم کرد. در مرحله دوم بررسی محصول را در نظر میگیریم. که دو چیز مهم در این مرحله وجود دارد: تحقیق در بازارها و خواستههای فعلی مردم که در این مرحله باید بدانیم چه چیزی در بازار وجود دارد و به چه چیزی نیاز وجود خواهد داشت و مشتری چه چیزی را بیشتر میپسندد؟ مرحله سوم توسعه طراحی محصول است که در این مرحله میتوان به توسعه طراحی محصول پرداخت و دارای شرایط خاص از جمله اینکه تصور محکمی از عملکرد محصول داشته باشیم و به این سوال پاسخ دهیم که آیا این محصول برای یکبار مصرف است یا ماندگاری بالا دارد و اینکه محصول چقدر قابل اعتماد است؟ هزینههای تولید چقدر خواهد بود و یا آیا این موضوع بدون قیمتی که بتواند خرید آن را متوقف کند جایی برای سود ما باقی می گذارد یا خیر؛ با در نظر گرفتن تعداد قطعات و پیچیدگی تولید تفکر شود، مواد لازم برای تولید مشخص شود که این موضوع نیاز به بررسی بیشتر دارد. مرحله بعد تحقیق و توسعه طرح نهایی است که باید تنظیمات نهایی در طرح ازجمله ابعاد و انتخاب نوع مواد بررسی شود. مورد دیگری که باید بررسی شود این است که طراحی محصول باید با استاندارد بالا انجام شود و تمام جزئیات حیاتی است. اگر محصول از چند قطعه تشکیل شده باشد باید آنها را به حداقل رساند و هزینه تولید را پایین آورد. مرحله بعدی طراحی با کمک رایانه است. با استفاده از نرم افزار مدل سه بعدی مدل یارانهای رایانهای طراحی محصول نهایی به دست میآید. این مدل میتواند به نشان دادن هرگونه مسئله بالقوه که در طراحی مشهود نشده بود، منجر شود و میتوان مشکلات مربوط به مرحله قبل را حل کرد. مرحله بعد ساخت رایانهای است که با در استفاده از سیستم مهندسی به کمک رایانه می توان نمونه اولیه فیزیکی محصول را مشاهده کرد. نمایش فیزیکی طبیعی آزمایش و توسعه میباشد. مرحله بعدی آزمایش نمونه اولیه است؛ در این مرحله باید اطمینان حاصل شود که آزمایشات دقیق و حیاتی باشد و باید از هرگونه نقص یا مشکل اطلاع پیدا بکنیم و از این موضوع ترس داشته باشیم. زیرا در تنها این مرحله میتوان به تولید بهتربن محصول نهایی فکر کرد. همچنین در این مرحله میتوان به این موضوع فکر که آیا محصول به درستی کار میکند یا خیر. مرحله بعدی مرحله ساخت است. اگر آزمایشهای نمونه اولیه بدون نشان دادن موارد نقص بود، میتوان به مرحله ساخت رسید و این یعنی زمان ساخت محصول فرا رسیده است و باید برخی تصمیمات اضافی در این جا گرفته شود. مانند انتخاب مواد و مولفههای دیگر. این عوامل باید در نظر گرفته شود تا اطمینان حاصل شود که یک محصول سالم در نهایت ساخته میشود.
مرحله بعدی شامل مرحله مونتاژ است. مونتاژ محصول امر مهمی بهشمار میرود. به عنوان مثال اگر از یک چسبی استفاده شود که به سرعت خراب شود بسیاری از محصولات استفاده نمیشود و فروش نمی رود. پس باید محصول دارای بیشترین کشش باشد. شما باید هزینهها را فاکتور بگیرید، ولی به یاد داشته باشید استفاده از مواد بیاثر میتواند بر فروش احتمالی تاثیر منفی بگذارد. مرحله بعد مرحله بازخورد و تست است. اکنون که محصول تولید و مونتاژ شده میتوان آزمایش دقیق آن را گسترش داد. روشهای زیادی برای این کار وجود دارد از جمله جمع کردن گروههای تمرکز گرفته تا درخواست خانواده و دوستان. اطمینان حاصل کنید که نظرات یادداشت شود و انتقادات آزاد و صادقانه باشند. این امر به توسعه محصول بعدی کمک میکند. مرحله دیگر مرحله توسعه محصول است. اگر میخواهید پیشرفته عمده انجام دهید و مسائل پیش بینی شده و پیش بینی نشده را برطرف کنید باید به این مرحله توجه کنید. اکثر شرکتهای تولیدی قبل از رسیدن به این مرحله مشکلات بزرگ و واضح را برطرف میکردند. بنابراین در این مرحله فقط محصول اصلاح میشود و در صورتیکه نیاز به اصلاح وجود نداشته باشد، میتوان محصول نهایی را تولید کرد که این کار در مرحله آخر قرار میگیرد. زمانیکه محصول از کانسپت به یک محصول نهایی قوی تبدیل شود، زمان آن فرارسیده که محصول را به بازار وارد کنیم و دسترسی به محصول را عملی کنیم. هر چه بیشتر بتوانیم بفروشیم دستگاههای تولیدی ما بیشتر و هزینه ساخت ما کمتر خواهد شد، که این به معنای به دست آوردن سود بیشتر است.