آن‌چه که درباره دانش بنیان باید بدانید.
شرکتهای دانش‌بنیان موسساتی هستند که به‌منظور هم‌افزایی علم و ثروت در جامعه در راستای گسترش اختراعات و ایجاد نوآوری و تجاری‌سازی محصولات و خدمات تاسیس می‌شوند. شرکتهای دانش‌بنیان، اهدافی نظیر، ترغیب هیئت علمی دانشگاه‌ها و واحدهای پژوهشی برای فعالیت‌های بیشتر در رفع نیاز جامعه و امکان افزایش درآمد اعضای هیأت علمی، تجاری‌سازی یافته‌های پژوهشی، افزایش درآمدهای اختصاصی دانشگاه‌ها و واحدهای پژوهشی موضوع کلی فعالیت دانش‌بنیان را دنبال می‌کنندشرکت‌های دانش‌بنیان باید دارای شاخص‌های عمومی و اختصاصی باشند
به‌طور خلاصه شرکتهای دانش بنیان شرکت‌هایی هستند که موفق به اخذ درجه دانش‌بنیانی شده‌اند و به‌واسطه این درجه و امتیاز از حدود 110 مزایای خاص بهره‌مند می‌شوند.
معیارهای عمومی دانش‌بنیانی عبارتند از:
- دارا بودن حداقل مدرک کارشناسی
- دارا بودن حداقل سه سال سابقه فعالیت کاری یا علمی در حوزه‌ی فعالیت شرکت و یا سابقه مدیریتی
- دارا بودن نوآوری یا حداقل یک اختراع ثبت شده ارزیابی‌شده داخلی یا یک اختراع بین‌المللی مرتبط با حوزه‌ی کاری شرکت
- دارا بودن درآمد از فروش محصولات و خدمات دانش‌بنیان از طریق قرارداد (به استثنای شرکت‌هایی که در مرحله‌تجاری‌سازی اولین کالای دانش‌بنیان هستند، مشروط بر آن که دارای تولید پایلوت موفق همراه با استاندارد و دارای بازار مطمئن یا اعلام نیاز معتبر همراه با قرارداد تولید کالا باشند)
- دارا بودن سابقه بیمه پرداختی برای حداقل ۳ نفر از کارکنان تمام وقت شرکت، حداقل ۶ ماه
- دارا بودن عدم سوءسابقه و تخلفات مکرر در انجام تعهدات قبلی با وجود امکان انجام تعهدات.
شرکت متقاضی باید علاوه بر دارا بودن شاخص‌های عمومی، واجد کلیه شرایط اختصاصی در یکی از سه دسته شرکتهای دانش‌بنیان تولیدی، نوپا و صنعتی تقسیم‌بندی می‌شوند که هر دسته متناسب با شرایط خود از حمایت‌های متفاوتی برخوردار خواهند بود.
شرکتهای تولیدکننده کالا و خدمات دانش‌بنیان: شرکت‌هایی هستند که حداقل ۵۰ درصد از درآمد یک سال مالی گذشته شرکت که در اظهارنامه مالیاتی شرکت ارئه شده باشد، ناشی از فروش کالاها و خدمات دانش‌بنیان بوده باشد و همچنین شرکت می‌بایست حداقل دارای معادل ۳ نفر نیروی انسانی تمام وقت باشد.
شرکتهای نوپا: شرکت‌هایی هستند که بتوانند کالاها و خدمات دانش‌بنیان مورد تأیید را حداقل در حد نمونه آزمایشگاهی ارائه نمایند و حداقل دارای معادل ۲ نفر نیروی انسانی پاره وقت بوده که حداقل یک نفر از آنها در موضوع کالا و خدمات دانش‌بنیان متخصص باشند و اینکه بیشتر از ۳ سال از ثبت شرکت نگذشته باشد.
واحد فناوریاربا کارشناسان مجرب و با بیش از 10 سال سابقه، علاوه بر کمک به ثبت شرکتهای نوآور و اخذ رجه دانش بنیان در نظر دارد تا به واحدهای نوآور در زمینه تامین مدارک و ارتقا فناوری کمک کند.
با ما در تماس باشید برای دریافت مشاوره و خدمات دانش بنیان
تاریخچه اقتصاد دانش‌بنیان
بحث اقتصاد دانش‌بنیان اولین بار در قرن هجدهم توسط آدام اسمیت پدر علم اقتصاد مطرح شد و استفاده از دانش دلیلی برای افزایش اقتصاد مطرح شد که در آن زمان اقتصاد دانش‌بنیان در حال به وجود آمدن بود. دوره دا اقتصاد دانش‌بنیان در دهه ۱۹۸۰ به وجود آمد و پس از آن در سال ۱۹۹۶ مایکل مان اقتصاددان برجسته اقتصاد و اقتصاد دانش محور و با رشد بالا و تورم پایین مطرح کرد و پس از آن نقش داشت اقتصاد دانش‌بنیان نقشی با اهمیت بالا در نظر گرفته شد.
ویژگی‌ها و مولفه‌های اقتصاد دانش بنیان
به طور کلی ویژگی‌هایی که می‌توان برای اقتصاد دانش‌بنیاندر نظر گرفت شامل منعطف بودن محل و مکان فعالیت: در اقتصاد دانش‌بنیان بازار‌ها و سازمان های مجازی شکل گرفته و محل و مکان فعالیت اهمیت بالایی ندارد و مهم سرعت مناسب و دسترسی به بازارهای جهانی است
تبدیل دانش به کالا و فروش: در جهان امروز برای خرید و فروش دانش بازارهای مجازی وجود دارد که صاحبان دانش به شکل شبه انحصاری دانش خود را برای فروش و مبادله در معرض دید خریدار قرار می‌دهند.
3- اقتصادی بدون وزن (Weightless economy): در جهانی که نمادهاي اقتصادهای فیزیکی، كارخانه‌هاي سیمان، شیر، خودروسازی و دفاتر مستقر در برج‌هاست، نمادهای اقتصاد دانش‌بنیان عموما شامل ایده، دانش و فکر می‌باشد و ارزش در این اقتصاد معمولا غيرقابل لمس و به‌صورت فکر می‌باشد.
4- تعیین قیمت: دانش موجود در محصولات و خدماتي كه از لحاظ محتواي دانشي غني ترند، تعيين كننده قيمت محصولات مشابهي است كه داراي دانش كمتري هستند.
5- وابستگی ارزش محصولات و خدمات به شرايط افراد: یک دانش یا فکر خاص، در شرایط مختلف (زمان، مکان) و براي افراد مختلف دارای ارزش و اهمیت متفاوتي خواهد بود.
6- دارای ارزش دائمی بودن: پایداری اقتصاد دانش‌بنیان به مجموعه‌اي از نظام‌ها و فرآيندهاي دانشي جامعه وابسته است، درحالیکه دانش انفرادي موجود در مغز افراد به راحتي قابل زوال و ازبين رفتن است.
7- اقتصاد فراواني منابع: اطلاعات و دانش به عنوان پایه و اساس اقتصاد دانش‌بنیان، برخلاف سایر منابع که هنگام استفاده مستهلک می‌شوند، به موازات افزایش مصرف، رشد خواهند کرد و می‌توانند همیشه مورد مصرف قرار گیرند.
8- بازار سنجی و یافتن بهترین مسیر: به جاهایی که تقاضا براي دانش و اطلاعات بالاتر و موانع کمتری در مقابل آن باشد، نفوذ کرده و تاثير مي‌گذارد.
الزامات اقتصاد دانش‌بنیان
بدون شک برای تحقق و موفقیت اقتصاد دانش‌بنیاندر ایران برنامهریزی دقیق و اصولی و سیاستگذاریهای مناسب مورد نیاز می باشد اما بر کسی پوشیده نیست که اقتصاد دانش‌بنیانبدون در نظر گرفتن الزامات آن قابل تحقق نخواهد بود، برای به وجود آمدن و شکل گیری ساختار اقتصاد دانش‌بنیان و حرکت در مسیر اصلی، ملزوماتی نیز وجود دارد که از مهمترین آنها می‌توان به نیروی انسانی متخصص و تحصیل کرده، وجود مشوق‌ها، در نظر گرفتن بودجه‌های مورد نیاز و فراهم سازی زیرساخت های ارتباطی اشاره کرد تا با حرکت در مسیرهای تعیین شده، بتوان دانش را تبدیل به ثروت کرد، آن را گسترش داد و با توجه به تحولات جدید و ناگهانی، واکنش مناسبی نشان داد.
عموما اقتصاد دانش‌بنیان برای بوجود آوردن بازارهای معاملاتی به سرمایه گذاری های بلند مدت در آموزش، استفاده از ظرفیتهای نوآوری، بهبود زیرساخت‌های اطلاعاتی و محیطی اقتصادی نیاز دارد. بانک جهانی این عوامل را به عنوان پایه‌های اقتصاد دانش‌بنیان معرفی می‌کند:
ایجاد و به‌کارگیری ایده‌های نو
محیط مناسب و رقابتی برای فعالیت اقتصادی
جهت‌گیری متعادل بین‌المللی
سرمایه‌گذاری در طرح‌ها و شرکتهای دانش‌بنیان
آموزش و یادگیری
وجود زیرساخت‌های ارتباطی
-
تسهیلات:
-
معافیت‌های مالیاتی:
-
معافیت گمرکی:
-
دریافت جواز تأسیس و پروانه بهره‌برداری:
-
حمایت از ساخت داخل کالاهای دانش‌بنیان:
-
بیمه تأمین اجتماعی:
-
سایر حمایت‌ها از شرکتهای دانش بنیان:
-
حمایت از صادرات:
- شرکتهای دانش‌بنیان می‌توانند از تسهیلات دولتی زیر نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، بهره‌مند شوند. همچنین بر طبق ماده (۵) قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان، صندوق نوآوری و شکوفایی به‌عنوان نهاد مالی ویژه حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان، تاسیس شده است. برخی خدمات این صندوق تحت زیر فصل‌های زیر می‌باشند:
تسهیلات ( ثبت اختراع، نمونه سازی، تجاری سازی ، تجهیز کارگاه، آماده سازی خط تولید و غیره
تسهیلات دریافت ضمانتنامه از بانک ها ( شرکت در مناقصه، پیش پرداخت، حسن انجام کار ، پوشش کسر وثیقه و غیره
توانمندسازی ( خدمات یادگیری، خدمات حمایتی از استانداردها و جوایر، خدمات تجاری سازی و غیره
سرمایه گذاری ( مشارکت در طرح های سرمایه گذاری فناورانه، حمایت از توسعه و ارتقای زیست بوم فناوری کشور و غیره
حمایت از صادرات کالای دانش بنیان
حمایت از انتقال فناوری
شرکتهای دانش‌بنیان می‌توانند از معافیت‌های ویژه مالیاتی برخوردار می‌شوند.
بر اساس ماده ۴ دستورالعمل اجرایی موضوع ماده ۲۲ آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان، این معافیت‌ها برای کالاهای غیر تجاری لحاظ خواهد شد. به این معنی که کالاهایی که به تشخیص گمرگ به صورت مستقیم برای فروش وارد می‌گردد مشمول این قانون نخواهد شد. کالاهای غیر تجاری که مشمول این معافیت خواهند شد به شرح زیر می‌باشد:
ـ کالای دانش‌بنیان برای مهندسی معکوس
ـ کالا و قطعات برای ساخت کالای دانش‌بنیان تا حد نمونه اولیه و پایلوت
ـ تجهیزات آزمایشگاهی، تست و کنترل کیفیت
ـ ماشین‌آلات خط تولید برای کالاهای دانش‌بنیان
طبق ماده (۸) قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان، علی‌رغم محدودیت و ممنوعیت بهره‌برداری در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران و دیگر شهرهای بزرگ طبق مصوبات قبلی هیئت وزیران، این شرکت‌ها مجازند در محدوده شهر تهران و دیگر شهرها با رعایت مقررات زیست محیطی مستقر شوند و مجوزهای لازم را جهت صدور جواز تأسیس و پروانه بهره‌برداری دریافت کنند. اطلاعات بیشتر در راهنمای دریافت جواز تأسیس و پروانه بهره‌برداری قابل مشاهده می‌باشد.
در راستای حمایت از کالای دانش‌بنیانساخت داخل معاونت علمی حمایت های زیر را ارائه می نماید:
نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران
ممنوعیت خرید کالای خارجی دارای تولید داخلی
اصلاح تعرفه‌های گمرکی
تسهیل معاملات شرکتهای نفت، گاز و پتروشیمی
مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات
بر اساس توافق صورت گرفته با سازمان تأمین اجتماعی، کلیه شرکت‌ها و موسسأت دانش‌بنیان که نام آنها در سامانه دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری درج شده باشد، می‌توانند از تسهیلات ذیل بخشنامه‌های ۱۴٫۳ و ۱۴٫۹ درآمد استفاده کنند. لذا در خصوص قراردادهای مرتبط با بخشنامه مذکور، نیازی به پرداخت حق بیمه قراردادها نبوده و تنها بازرسی از دفاتر قانونی صورت خواهد گرفت.
- تسهیلات سربازی کارکنان شرکت‌ها
خدمات بیمه تکمیلی درمان شرکتهای دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها
واگذاری اراضی شهرک‌های صنعتی
ترویج فعالیت‌های دانش‌بنیان
تامین مالی و تسهیلات
گواهی انطباق و گواهی محصول برای کالاهای دانش‌بنیان
حمایت از ورود شرکت‌ها به بورس
فن بازار ملی ایران
بسته حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان حوزه سلامت
حمایت‌های وزارت جهاد کشاورزی از شرکتهای دانش‌بنیان
تامین نیروی انسانی کارآمد
استفاده از بودجه پژوهشی دستگاه‌های اجرایی
گواهی کاربری نهایی برای کانال خرید برجام
برنامه جامع توسعه کسب و کار دانش بنیان:
معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه جامع توسعه کسب‌وکار شرکتهای دانش‌بنیان را نیز در قالب حمایت‌های ذیل ارائه می‌نماید:
فروش اقساطی کالاهای دانش بنیان
مشاوره‌های کسب و کار
خدمات توانمندسازی و تجاری سازی
وبینار
نشست‌های پرسش و پاسخ
سایر خدمات توانمندسازی
در راستای حمایت از صادرات کالای های دانش‌بنیانخدمات بسیاری را جهت صادرات محصولات انجام می گردد. همچنین خدمات حمایتی به شرکت های دانش‌بنیانبه این چند مورد معطوف نمی گردد و مابقی خدمات را در مقالات آینده در وبلاگ رویدادان قرار داده خواهد شد.
اقتصاد دانش‌بنیان چیست و چه کاربردی دارد؟
اقتصاد دانش‌بنیاندر واقع شیوه ای از تولید است که در آن برای ایجاد ارزش افزوده از دانش استفاده شده و سرمایه های استفاده شده با محوریت دانش می باشد که در این نوع اقتصاد کلید اصلی رشد اقتصادی دانش است
در اقتصاد دانش‌بنیان سرمایه اقتصادی یک کشور محدود به منابع زیرزمینی مانند نفت گاز و غیره نیست؛ بلکه بر اساس دانش و نیروی انسانی می‌باشد. کشور ما با دارا بودن نیرو و جمعیت جوان مستعد دارای سرمایه بالای اقتصادی می‌باشد. اقتصاد کشور ایران در حال تغییر ماهیت به سمت اقتصاد دانش‌بنیان می‌باشد. بیشترین رشد اقتصادی بر اساس کسب و کار دانش‌بنیان مبتنی و فناوری می‌باشد. بنابراین احساس نیاز برای گذر از اقتصاد منبع محور به سمت اقتصاد دانش‌بنیان در همه جهان وجود دارد و باید زمینه تولید محصولات و خدمات دانش‌بنیان را فراهم کرد. این کار از طریق گسترش کسب و کار دانش‌بنیانبا توسعه بنگاه‌های کوچک و متوسط فراهم می‌شود. اقتصاد دانش‌بنیان به‌عنوان آخرین مرحله توسعه در بازسازی اقتصاد جهان شناخته می‌شود و تاکنون جهان توسعه یافته از اقتصاد کشاورزی اقتصاد صنعتی، اقتصاد پساصنعتی و تولید انبوه به توسعه اقتصاد دانش‌بنیان رسیده است. این مرحله توسط تحولات زیادی که به آن انقلاب دانش می‌گویند در نوآوری های تکنولوژیکی و نیاز رقابتی جهانی برای نوآوری با محصولات و فرآیندهای جدیدی که از جامع تحقیق و توسعه پیدا می‌کند مشخص شده است.
